tłumacz chorwackiChorwacki, najmłodszy język Unii Europejskiej, należy do grupy języków południowosłowiańskich. Charakterystyczny dla chorwackiego jest podział na trzy dialekty: sztokawski, kajkawski i czakawski (nazwy dialektów pochodzą od zaimka pytającego „co”, czyli odpowiednio: što/kaj/ča). Dialekty te różnią się w warstwie leksykalnej i gramatycznej.

Przez wieki kształtowania się kultury chorwackiej naprzemiennie dialekty te przyjmowały rolę języka literackiego. Ostatecznie wybrano dialekt sztokawski jako obowiązujący urzędowo, tym samym ucząc się języka chorwackiego poznajemy de facto właśnie ten wariant językowy, co może czasem nastręczać problemów, jeśli zetkniemy się z użytkownikami dwóch pozostałych dialektów. Niemniej oficjalna korespondencja, dokumenty urzędowy, media, literatura stosują dialekt sztokawski. Wybór sztokawskiego podyktowany był zacieśniającą się w XIX wieku współpracą kulturowo-polityczną pomiędzy Chorwatami a Serbami w ramach ruchu zwanego Iliryzmem (hr: Ilirski pokret). Wybrano wtedy wspólny dla Serbów i Chorwatów dialekt, aby możliwe było wzajemne porozumienie bez przeszkód językowych. 

Po rozpadzie Jugosławii język chorwacki podlegał licznym przeobrażeniom, nierzadko w formie wręcz karykaturalnej. Niepodległa Chorwacja wykorzystywała bowiem język do umotywowania chorwackiej niezależności, tym samym stał się on częścią propagandy politycznej. Chorwaccy lingwiści mozolnie pracowali nad tym, aby wprowadzić liczne zmiany, które miały na celu zwiększenie różnic między chorwackim a serbskim. Doprowadziło to do dość niebezpiecznego zjawiska, jakim jest puryzm językowy, zaś proces ten był wzorowany na reformach językowych przeprowadzonych w czasach II wojny światowej, gdy faszystowska Chorwacja, pod rządami Ante Pavelicia, usiłowała „wyczyścić” swój język z zapożyczeń. Zaowocowało to dosłownymi tłumaczeniami słów taki jak: telefon (brzoglas), uniwersytet (sveučilište), adwokat (odvjetnik), czy paszport (putovnica). Liczne zmiany stanowiły problem przede wszystkim dla rodzimych użytkowników chorwackiego, bowiem z dnia na dzień dowiadywali się oni, że słowa, których używali przez całe swoje życie, są wrogimi serbizmami zaśmiecającymi ich język.

Proces kodyfikacji i „czyszczenia” chorwackiego uległ znacznemu spowolnieniu, jednak nadal wprowadzane są pewne zmiany. Wspomniany puryzm językowy doprowadził do niemałego bałaganu terminologicznego, który widoczny jest nawet w wydawanych na przestrzeni ostatnich lat podręcznikach do nauki chorwackiego jako obcego.

Pismem obowiązującym w Chorwacji jest łacinka, jednak niezwykle interesująca jest tradycja pielęgnująca pierwszy słowiański alfabet – głagolicę. Odmiana głagolicy, tzw. głagolica kanciasta, używana jest po dziś, m.in. na wyspie Krk. W Dalmacji używa się także głagolickich ksiąg liturgicznych. Podczas gdy w krajach prawosławnych głagolicę zastąpiono prostszą cyrylicą, praca chorwackich głagolaszy pozwoliła wzbogacić zasób ksiąg pisanych dawnym alfabetem Słowian.

 Odwiedź profil na Facebooku

tłumacz chorwackiego, tłumacz chorwacki, tłumaczenia chorwacki, tłumacz chorwacki, tłumaczenia z chorwackiego, prevoditelj za poljski